Những căn bệnh tâm lý nguy hiểm cần nhận biết và điều trị sớm (Phần 2) | Safe and Sound
Sức khỏe tâm thần đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống của mỗi người, ảnh hưởng đến khả năng suy nghĩ, cảm xúc và hành vi. Tuy nhiên, không ít người đang phải đối mặt với những căn bệnh tâm lý nguy hiểm, ảnh hưởng tiêu cực đến bản thân và những người xung quanh. Trong bài viết này, hãy cùng chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý của Safe and Sound tiếp tục tìm hiểu về định nghĩa và triệu chứng của các bệnh tâm lý nguy hiểm này.
Ngô Thị Sáng | Thạc sĩ Giáo dục học – Ứng dụng chăm sóc sức khỏe tinh thần Safe and Sound
Viện Ứng Dụng Công Nghệ Y Tế
2.4 Rối loạn nhân cách chống đối xã hội (ASPD)
Ảnh 1: Rối loạn nhân cách chống đối xã hội (ASPD)
Định nghĩa: Rối loạn nhân cách chống đối xã hội (ASPD) là một rối loạn tâm thần mãn tính, đặc trưng bởi sự coi thường và vi phạm các quyền của người khác trong thời gian dài, cũng như khó duy trì các mối quan hệ lâu dài. Đây được coi là một trong những bệnh tâm lý nguy hiểm. Các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý cho biết, người bệnh ASPD thường có xu hướng hung hăng, bạo lực, lừa dối và thao túng người khác, và không cảm thấy hối hận về hành vi của mình.
Triệu chứng chính của ASPD là sự coi thường và vi phạm các quyền của người khác. Các triệu chứng khác theo các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý có thể bao gồm:
- Hành vi hung hăng và bạo lực: Dễ dàng nổi nóng, đánh nhau, sử dụng vũ khí, và gây tổn hại cho người khác.
- Lừa dối và thao túng: Nói dối, lừa đảo, đánh cắp, và lợi dụng người khác để đạt được mục đích của bản thân.
- Thiếu sự đồng cảm: Không quan tâm đến cảm xúc, tâm lý và nhu cầu của người khác.
- Chịu rủi ro cao: Tham gia vào các hoạt động nguy hiểm mà không có sự cân nhắc đến hậu quả.
- Sống thiếu trách nhiệm: Không hoàn thành nghĩa vụ, không giữ lời hứa, và không quan tâm đến hậu quả hành vi của mình.
- Khó duy trì các mối quan hệ: Khó khăn trong việc hình thành và duy trì các mối quan hệ lâu dài.
2.5 Rối loạn ăn uống
Ảnh 2: Rối loạn ăn uống
Định nghĩa: Rối loạn ăn uống là một nhóm các bệnh tâm lý ảnh hưởng đến cách suy nghĩ và hành vi của người bệnh về thức ăn và cơ thể. Các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý cho biết, những người mắc rối loạn ăn uống thường có mối quan hệ không lành mạnh với thức ăn, dẫn đến những hành vi ăn uống bất thường và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần và thể chất của họ.
Có nhiều loại rối loạn ăn uống khác nhau, nhưng các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý chia sẻ một số loại phổ biến nhất bao gồm:
- Chán ăn tâm thần: Sợ tăng cân, hình ảnh cơ thể bị bóp méo, hạn chế lượng thức ăn nạp vào, dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng nghiêm trọng.
- Háu ăn tâm thần: Ăn nhiều một cách mất kiểm soát sau đó thanh lọc cơ thể bằng cách nôn mửa, lạm dụng thuốc nhuận tràng, lợi tiểu, hoặc thụt rửa ruột.
- Ăn uống vô độ: Ăn nhiều một cách mất kiểm soát thường xuyên, cảm thấy mất kiểm soát trong khi ăn, sau đó là tâm lý cảm thấy xấu hổ, tự trách móc.
Các triệu chứng chung của rối loạn ăn uống theo các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý bao gồm:
- Thay đổi thói quen ăn uống: Ăn ít hoặc quá nhiều, bỏ bữa thường xuyên, ăn vặt liên tục, hoặc ăn một lượng lớn thức ăn trong một thời gian ngắn.
- Quán niệm sai lệch về cơ thể: Tâm lý lo lắng về cân nặng, hình dạng và kích thước cơ thể, cảm thấy béo mặc dù thực tế rất gầy.
- Hành vi thanh lọc: Nôn mửa, lạm dụng thuốc nhuận tràng, lợi tiểu, hoặc thụt rửa ruột để loại bỏ thức ăn khỏi cơ thể.
- Luyện tập thể dục quá mức: Dành nhiều thời gian tập thể dục để đốt cháy calo và kiểm soát cân nặng.
- Cảm xúc tiêu cực: Cảm thấy buồn bã, lo lắng, cáu kỉnh, tội lỗi hoặc xấu hổ về bản thân.
2.6 Rối loạn căng thẳng sau sang chấn (PTSD)
Ảnh 3: Rối loạn căng thẳng sau sang chấn (PTSD)
Định nghĩa: Rối loạn căng thẳng sau sang chấn (PTSD) là một bệnh tâm lý ảnh hưởng đến cách một người phản ứng và hồi phục sau khi trải qua một hoặc nhiều sự kiện sang chấn. Các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý cho biết, những sự kiện này có thể bao gồm chiến tranh, thiên tai, tai nạn, bạo lực, lạm dụng hoặc bất kỳ sự kiện nào gây ra nỗi sợ hãi, kinh hoàng hoặc bất lực tột độ.
Theo các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý, PTSD được đặc trưng bởi ba nhóm triệu chứng chính:
- Hồi tưởng xâm nhập: Trải nghiệm lại sự kiện sang chấn một cách sống động dưới dạng ký ức, ác mộng hoặc hồi tưởng.
- Tránh né: Tránh né những ký ức, suy nghĩ, cảm xúc hoặc nơi chốn liên quan đến sự kiện sang chấn tâm lý.
- Thay đổi nhận thức và tâm trạng: Có những suy nghĩ và cảm xúc tiêu cực dai dẳng về bản thân, người khác và thế giới, đồng thời cảm thấy khó tập trung, dễ cáu kỉnh, mất ngủ, và dễ bị giật mình.
Xem thêm:
